स्टीव्हियाहे ब्राझील आणि पॅराग्वे येथील मूळ वनस्पती स्टीव्हिया रेबाउडियाना या वनस्पतीच्या पानांपासून मिळवलेले गोड आणि साखरेचे पर्याय आहे. सक्रिय संयुगे स्टीव्हिओल ग्लायकोसाइड्स आहेत, ज्यात साखरेच्या 30 ते 150 पट गोडवा असतो, ते उष्णता-स्थिर, pH-स्थिर असतात आणि आंबवता येत नाहीत. शरीर स्टीव्हियामधील ग्लायकोसाइड्सचे चयापचय करत नाही, म्हणून काही कृत्रिम गोडवांप्रमाणे त्यात शून्य कॅलरीज असतात. स्टीव्हियाची चव साखरेपेक्षा हळू सुरू होते आणि जास्त काळ टिकते आणि त्याच्या काही अर्कांमध्ये उच्च सांद्रतेवर कडू किंवा ज्येष्ठमध सारखी चव असू शकते.

याचे फायदे काय आहेत?स्टीव्हिया अर्क?

याचे अनेक कथित फायदे आहेतस्टीव्हिया पानांचा अर्क, खालील गोष्टींसह:

वजन कमी करण्यावर सकारात्मक परिणाम

संभाव्य मधुमेहविरोधी प्रभाव

अ‍ॅलर्जीसाठी उपयुक्त

स्टीव्हियाची खूप प्रशंसा केली जाते कारण त्याच्या कमी उष्मांकामुळे, सामान्य सुक्रोजपेक्षा लक्षणीयरीत्या कमी; खरं तर, बहुतेक लोक स्टीव्हियाला एक"शून्य-कॅलरी"त्यात कार्बोहायड्रेट्सचे प्रमाण कमी असल्याने ते अ‍ॅडिटिव्ह आहे. यूएसएफडीएने अमेरिकेत उच्च-शुद्धता असलेल्या स्टीव्हिओल ग्लायकोसाइड्सची विक्री आणि अन्न उत्पादनांमध्ये जोडण्यास मान्यता दिली आहे.ते सहसा कुकीज, कँडीज, च्युइंगम आणि पेयांमध्ये आढळतात. तथापि, मार्च २०१८ पर्यंत, स्टीव्हियाच्या पानांचा आणि कच्च्या स्टीव्हियाच्या अर्कांना अन्नात वापरण्यासाठी FDA ची मान्यता नाही.

२०१० मध्ये 'अ‍ॅपेटाईट' जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासात, संशोधकांनी जेवणापूर्वी स्वयंसेवकांवर स्टीव्हिया, सुक्रोज आणि एस्पार्टमचे परिणाम तपासले. जेवणापूर्वी आणि जेवणानंतर २० मिनिटे रक्ताचे नमुने घेण्यात आले. ज्या लोकांना स्टीव्हिया देण्यात आला होता त्यांच्यामध्ये सुक्रोज घेतलेल्या लोकांच्या तुलनेत पोस्टप्रांडियल ग्लुकोजच्या पातळीत लक्षणीय घट दिसून आली. अॅस्पार्टियम आणि सुक्रोज घेतलेल्या लोकांच्या तुलनेत पोस्टप्रांडियल इन्सुलिनच्या पातळीतही घट दिसून आली. शिवाय, २०१८ च्या एका अभ्यासात असे आढळून आले की ज्या सहभागींनी स्टीव्हिया-गोड नारळ जेली खाल्ले त्यांच्यामध्ये १-२ तासांनंतर रक्तातील ग्लुकोजची पातळी कमी झाली. इन्सुलिन स्राव न होता पोस्टप्रांडियल रक्तातील ग्लुकोजची पातळी कमी झाली.

साखरेचे सेवन कमी केल्याने वजन नियंत्रणात राहणे आणि लठ्ठपणा कमी होणे देखील शक्य आहे. साखरेच्या अतिरेकामुळे शरीरावर होणारे नुकसान सर्वज्ञात आहे आणि ते अॅलर्जीच्या वाढीव संवेदनशीलतेशी आणि दीर्घकालीन आजारांच्या वाढीच्या जोखमीशी जोडलेले आहे.